Lihyanoğulları Gazvesi

Benî Lihyân[17] Gazvesi’ne, Usfân Gazvesi[18] de denmiştir. Hubeyb ve arkadaşlarının Recî’ Vakası’nda şehit edilmeleri üzerine Resûlullah (a.s.), olayın müsebbipleri olan Benî Lihyân’ı cezalandırmak ve Mekkelileri korkutmak gayesiyle, Medine’de yerine İbn Ümmü Mektûm’u vekil bırakarak, 20’si atlı 200 kişilik bir kuvvetle harekete geçti. Fakat Benî Lihyân, Resûlullah’ın girişiminden haberdar oldu ve gerekli tedbirleri alarak gizlendi. Bu sebeple taraflar arasında çatışma olmadı.[19]

Vâkıdî, Hz. Peygamber’in Benî Lihyân topraklarında ve Recî’ ashâbının şehit edildiği yer olan Gurân vadisinde bir veya iki gün konakladığını, bu sırada her tarafa seriyyeler sevk ettiğini belirtir.[20]

Medâinî’ye göre bunlar:
1- Hz. Ömer’in el-Kâre Seriyyesi,
2- Bilal b. Mâlik el-Müzenî’nin Benî Mâlik b. Kinâne Seriyyesi,[21]
3- Beşîr b. Süveyd el-Cühenî’nin Benî Hâris b. Kinâne Seriyyesi’dir.[22]

Hz. Peygamber (a.s.) Benî Lihyân’la karşılaşma imkânı bulamayınca Mekkelileri korkutmak amacıyla Mekke ile Cuhfe arasında ve Mekke’ye iki merhalelik bir mesafede bulunan Usfân’a kadar sokuldu ve buradan da etrafa bazı seriyyeler sevk etti; Hz. Ebû Bekir’in komutanlığını yaptığı on kişiden müteşekkil seriyye bunlardan birisidir. Hz. Peygamber (a.s.) Hz. Ebû Bekir’in Mekke’ye yakın bir
yer olan el-Gamîm’e kadar sokulmasını istedi. Bu girişimlerin hiçbirinde çatışma olmadı.[23]

-Çok hadîs rivayet eden sahabelerden- Ebû Abdillah Câbir b. Abdillah b. Amr b. Haram el-Ensârî’den (v. 78/697) nakledilen rivâyete göre, Hz. Peygamber bu seferden Medine’ye dönerken şöyle dua etmiştir:

“Biz Allah’a dönücüleriz- inşallah tövbe edicileriz- Rabbimize hamd edicileriz”
.(آيِبُونَ تَائِبُونَ عَابِدُونَ لِرَبِّنَا حَامِدُونَ)

Bir rivayete göre ise:

“Rabbimize ibadet edicileriz. Sefer yorgunluğundan, dönüşün üzüntüsünden, mal ve ailedeki kötü manzaradan Allah’a sığınırım” ( لربنا عابدون أَعُوذُ بِاَ مِنْ وَعْثَاءِ السّفَرِ وَكَآبَةِ الْمُنْقَلَبِ وَسُوءِ الْمَنْظَرِ فِي الَْهْلِ وَالْمَالِ ) şeklinde dua etmiştir.

Vâkıdî’nin rivâyetinde[24] ise şu ziyade yer almıştır

“Allah’ım! Bizi, senin rızan ve mağfiretine ulaştıracak şekilde selâmete çıkar”
اللّهُمّ بَلّغْنَا بَلاغًا صَالِحًا يَبْلُغُ إلَى خَيْرٍ مَغْفِرَةً مِنْك وَرِضْوَانًا) ). Resûlullah (a.s.), bu duayı ilk defa burada yapmıştır.

Hz. Peygamber (a.s.), bu yolculuğu sebebiyle 14 gün Medine’den uzak kalmıştır.[25]

Kasım Şulul, Son Peygamber Hz. Muhammed’in (a.s.) Hayatı, 2014, ss.592-594.

[15] İbn Sa’d, II,78-80.
[16] Halîfe b. Hayyât, s. 45.
[17] Benî Lihyân hakkında hicrî 4. yılın olaylarından: “Benî Lihyân b. Hüzeyl” başlığına bkz.
[18] Beyhakî, III,564,365 (beş numaralı dipnot).

[19] İbn Seyyidinnâs (1992 n.), II,124; Zürkânî (1996 n.), III,106-109.
[20] Vâkıdî, II,536.
[21] Bilal b. Mâlik el-Müzenî için bkz. İbn Abdilber, el-İstî’âb, I,145; İbn Hacer, el-İsâbe, I,164.
[22] Halîfe b. Hayyât, s. 46.
[23] Vâkıdî, II,536; İbn Sa’d, II,78-79; Belâzürî, Ensâb, I,483; Taberî, III,192.

[24] Vâkıdî’nin rivâyeti şöyledir: ( عَابِدُونَ لِرَبّنَا حَامِدُونَ اللّهُمّ أَنْتَ الصّاحِبُ فِي السّفَرِ وَالْخَلِيفَةُ عَلَى الأَهْلِ اللّهُمّ أَعُوذُ بِك مِنْ وَعْثَاءِ
.(السّفَرِ وَكَآبَةِ الْمُنْقَلَبِ وَسُوءِ الْمَنْظَرِ فِي الأَهْلِ وَالْمَالِ اللّهُمّ بَلّغْنَا بَلَغًا صَالِحًا يَبْلُغُ إلَى خَيْرٍ مَغْفِرَةً مِنْك وَرِضْوَانًا
[25] Vâkıdî, II,535; Şâmî, V,30.