Galib b. Abdullah el-Leysi’nin Fedek Seriyyesi için göderilmesi

Safer H. 8.[61]

Medine’ye iki günlük mesafedeki Fedek yakınlarında oturan Mudârî Gatfân’ın bir kolu olan Benî Mürre b. Avf b. Sa’d da Hendek Gazvesi’nde müşrik ordusunda yer almış, ayrıca hicrî 7. yılın Şabân ayında Beşîr b. Sa’d el-Ensârî komutasındaki otuz kişilik birliğin çoğunu şehit etmiştir. Hz. Peygamber (a.s.), onları cezalandırmak amacıyla hicrî 8. yılın safer ayında Zübeyr b. Avvâm’ın komutasında 200 kişilik bir birlik hazırladı. Bu arada Benî Mülevveh baskınından başarıyla dönen Gâlib b. Abdillah’ın başarılarını dikkate alan Resûl-i Ekrem (a.s.), Benî Mürre’ye karşı sevk edilmek hazırladığı birliğin komutanlığına Zübeyr b. Avvâm’ın yerine Gâlib b. Abdillah’ı getirdi.İbn Hacer, Fedek Seriyyesi’ne Gâlib b. Fedâle adında başka bir sahâbenin komuta etmiş olması ihtimalinden söz eder .[62]

Hz. Peygamber’den (a.s.): “Komutanıma itaat eden, bana itaat etmiş olur. Komutanıma isyan eden ise bana isyan etmiş olur”: ( مَنْ أَطَاعَ أَمِيرِي فَقَدْ أَطَاعَنِي، وَمَنْ عَصَى أَمِيرِي فَقَدْ عَصَانِي ) [veya: “Komutanıma itaat eden, bana itaat etmiş olur. Bana itaat eden Allah’a itaat etmiş olur”: ( مَنْ أَطَاعَ أَمِيرِي فَقَدْ أَطَاعَنِي وَمَنْ أَطَاعَنِي فَقَدْ أَطَاعَ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ )] hadîsini nakleden Gâlib b. Abdillah, bu seriyyede askerlerine şöyle hitap etmiştir.

“Ben size, bir, ortaksız Allah’ın emirlerini yerine getirip yasaklarından sakınmanızı, bana da itaat edip, karşı gelmemenizi ve alacağım kararlarda, işimde bana aykırı davranmamanızı tavsiye ederim. Zira kendisine itaat edilmeyenin görüşü yok demektir.” Bu seriyyede düşmana ağır kayıplar verildi, birçoğu esir alındı ve büyük miktarda ganimet elde edildi.[63]

İbn İshâk ve Vâkıdî’ye göre, Üsâme b. Zeyd b. Hârise bu seriyyede, “lâ ilâhe illallah” diyerek Müslüman olduğunu bildiren Mirdâs b. Nehîk’i[64] (veya Nehîk b. Mirdâs’ı[65]) öldürdü. Bunu öğrenen Hz. Peygamber (a.s.) şöyle buyurdu: “Demek ey Üsâme sen onu ‘lâ ilâhe illallah’ dediği halde öldürdün ha?!” Üsâme: “Ey Allah Resûlü! O, ölümden kurtulmak için böyle söyledi” dedi.Hz. Peygamber (a.s.) buna karşılık: “Bari adamın kalbini de yarsaydın doğru mu, yalan mı olduğuna baksaydın!” buyurdu.
Resûlullah’ın (a.s.) bu sözleri üzerine, Üsâme çok üzüldü: “Keşke yeni Müslüman olsaydım da böyle bir hâdiseye sebep olmasaydım” dedi ve bundan sonra “lâ İlâhe İllallah” diyen hiçbir kimseyi asla öldürmeyeceğine dair Resûlullah’a yemin ederek söz verdi. Buna dair: “Ey iman edenler! Allah yolunda savaşa çıktığınız zaman iyi anlayıp dinleyin. Size selam verene, dünya hayatının geçici menfaatine göz dikerek: ‘Sen mümin değilsin’ demeyin. Çünkü Allah nezdinde sayısız ganimetler vardır.Önceden siz de böyle iken Allah size lütfetti; o halde iyi anlayıp dinleyin. Şüphesiz Allah bütün yaptıklarınızdan haberdardır” meâlindeki âyet inmiştir.[66]
Söz konusu hâdisenin başka seriyyelerde olduğuna dair rivâyetler de bulunmaktadır.[67]

Kasım Şulul, Son Peygamber Hz. Muhammed’in (a.s.) Hayatı, 2014, ss.694

[61] İbn Sa’d, II,126.
[62] İbn Hacer, III,184.
[63] Vâkıdî, II,723; İbn Sa’d, II,126; Belâzürî, Ensâb, I,486; İbn Seyyidinnâs (1992 n.), II,206-207; Makrizî (Katar n.), I,334; Şâmî, VI,140; H. Algül, “Gâlib b. Abdillah”, DİA, XIII,327.

[64] Süheylî, VII,537,540.
[65] Belâzürî, Ensâb, II,116.
[66] en-Nisâ 4/94; Vâkıdî, II,725-726; Buhârî, “el-Megâzî”, 45; İbn Hişâm, IV,271.
[67] Bkz. Şâmî, VI,192-194; Zürkânî (1996 n.), III,307-310.