Hz.Ömer b.Hattab’ın Türabe Serriyesi için gönderilmesi

Şabân H. 7.[191]

-Mudârî Hevâzin’in iki kolu- Benî Hilâl ile Benî Âmir’in ortak yurdu olan Turabe vadisi, Mekke-San’a yolu üzerinde olup Mekke’ye dört veya iki günlük bir mesafededir. Turabe, Taif ’teki Serat’tan başlar, Necid’e kadar uzanır. Vadi, 20  günde geçilebilecek uzunluktadır. Turabe’nin çevresinde Yesum ve Ferkad dağları bulunmaktadır. Turabe vadisinde, hurma ve çeşitli meyve bahçeleri ile ekili alanlar mevcuttur.[192] Süheylî’ye göre ise Turabe Benî Has’am’a aittir.[193]

Hayber’in fethi ile Umretü’l-kazâ arasında beş seriyye düzenlenmiştir.[194] Bunların ilki Hz. Ömer’in (r.a.) Adnânî Hevâzin’in dört kolu: Benî Cüşem b. Muâviye b. Bekr, Benî Nasr b. Muâviye b. Bekr, Benî Sa’d b. Bekr ve Benî Sakîf b. Münebbih b. Bekr b. Hevâzin’e karşı gerçekleştirdiği seriyyedir.[195]
Benî Sa’d b. Bekr kabilesi, Hendek Gazvesi’nden sonra, Hayber, Teyma, Fedek ve Vâdilkurâ Yahûdîlerinin Medine’ye karşı kurdukları ittifaka Hayber’in yıllık hurma mahsulünden belli bir pay alma karşılığında yardım etmeyi taahhüt etmişlerdi. Bunun üzerine Resûlullah (a.s.), Şabân H. 6’da Hz. Ali’yi 100 kişilik bir kuvvetle üzerlerine sevk etmişti.[196] Hevâzin’in mezkûr kollarından bazı kişiler, Turabe vadisinde Medine’ye saldırmak gayesiyle toplanmaya başladı. Bu haber Medine’ye ulaşınca Hz. Peygamber (a.s.) Hz. Ömer’i (r.a.) otuz kişilik bir kuvvetle onların üzerine sevk etti. Hz. Peygamber’in (a.s.) talimatı gereği seriyye, Benî Hilâl’den bir kılavuz eşliğinde gündüz gizlenip gece yol aldı. Buna rağmen bedevîler durumdan haberdar olup dağıldılar.[197] Kılavuz, Hz. Ömer’e (r.a.) kuraklık yaşayan Benî Has’am’dan bir topluluğun yerini gösterebileceğini ve onlara saldırabileceklerini söyledi. Hz. Ömer (r.a.), sadece Hevâzinliler’le savaşma emri aldığını söyleyerek teklifi reddetti.[198] Hz. Ömer’in (r.a.) bu tutumu, seriyyelerin rasgele ve çapulcu hareketler değil, aksine maksatlı, ölçülü, sınırlı ve meşru askerî faaliyetler olduğunun bir delilidir.

Kasım Şulul,Son Peygamber Hz. Muhammed’in (a.s.) Hayatı,2014,s.672-673

[191] Vâkıdî, II,722; İbn Sa’d, II,117, Belâzürî, Ensâb, I,486. 
[192] Bkz. İbn Sa’d, II,117; İbn Hişâm, IV,257; İbn Seyyidinnâs -1992 n.-, II,199; Zürkânî -1996 n.-, III,304; M. Asım Köksal, İslâm Tarihi, XIV,307.
[193] Bkz. Süheylî, VII,520.
[194] Zürkânî (1996 n.), III,304.
[195] Belâzürî, Ensâb, I,486; M. A. Kapar, “Hevâzin”, DİA, XVII,276-277.
[196] Hicretin 6. yılı olaylarından: “Hz. Ali’nin Fedek Seriyyesi” başlığına bkz.
[197] İbn Seyyidinnâs (1992 n.), II,199.
[198] Vâkıdî, II,722; Zürkânî (1996 n.), III,305.